آشنایی با مقابر تاریخی مشهد: شیخ طبرسی، پیر پالان دوز، شیخ حر عاملی و شیخ بهایی

آشنایی با مقابر تاریخی مشهد: شیخ طبرسی، پیر پالان دوز، شیخ حر عاملی و شیخ بهایی

1- مقبره شیخ طبرسی:

امین الدین فضل بن حسن بن الفضل الطبرسی، صاحب تفسیر مجمع البیان و تصانیف دیگر، از بزرگترین علماء و مفسرین است. وی در سال ۵۲۳ از مشهد به سبزوار انتقال جسته، در سال ۵۶۸ وفات یافته، جنازه او از سبزوار به مشهد نقل و در قبرستان قتل گاه دفن شده است.

بعد از خرابی قبرستان قتلگاه، قبر او در کنار خیابان جدیدالاحداث (طبرسی) به نام خود وی واقع شده است. اخیر، ساختمان مقبره ای شروع شده که هنوز اتمام نیافته است. روی قبر شیخ سنگ مرمر یک پارچه ای قرار داده شده و به خط نستعلیق بر آن نوشته شده است: هو الحی الذی لا یموت. هوالباقی و کل شیئها لک. هذه المرقد الشریف والمضجع المنیف العالم الفاضل الکامل حاوی الفروض و الاصول جامع المعقول و المنقول الفضل بن الحسن المکنى ابو علی الطبرسی طاب ثراه. تور مشهد

2- مقبره پیر پالان دوز:

شرح حال و شخصیت پیر مدفون در این مقبره معلوم نشد. مدح و ذم هردو درباره او شنیده می شود. کراماتی نیز شبیه به کرامات شیخ مؤمن به او نسبت می دهند و وی را معاصر شیخ بهائی می دانند. حکایاتی راجع به ملاقات شیخ بهائی با پیر نقل می کنند که متکی به مأخذ صحیحی نیست. این مقبره دارای گنبدی است که مزین به کاشی بوده ولی اکنون کاشی های آن ریخته است. در داخل مقبره صندوق آهنی است، که روی قبر گذارده شده است. داخل مقبره و دالان اخیرا از طرف اداره اوقاف تعمیر شده و سنگ مرمر کوچکی که بر سردر مقبره نصب بوده به انبار مقبره انتقال داده شده است. روی سنگ مزبور پس از اسامی چهارده معصوم نوشته شده است:

«فی ایام دولة السلطان الاعظم و الخاقان المعظم حافظ بلاد الله و ناصر عباد الله ابوالمظفر شاه سلطان محمد خدابنده خلدالله ملکه و سلطانه بسعی و اهتمام بنده درگاه خواجه قنبر على ابن خواجه حسین سنه ۹۸۵ » تور مشهد

3- مقبره شیخ بهائی:

مقبره شیخ بهائی در جنوب غربی صحن جدید در اطاقی به طول ۸ ذرع و عرض چهار ذرع واقع است. روی قبر شیخ که در گوشه جنوب شرقی این اطاق می باشد صندوق چوبی مشبکی قرار گرفته است. بر سنگ مرمری که تربت شیخ را می پوشاند گزارش زندگانی او به طور ایجاز، به اضافه سه شعر عربی مسطور است. در اطراف بقعه نیز کتیبه هایی است که عین آنها در مطلع الشمس نقل شده است. تور مشهد

شیخ بهائی از فقه ها و دانشمندان نامور دوره صفویه است و در دربار شاه عباس تقرب و منزلتی داشته است. نامش محمد، فرزند حسین بن عبدالصمد حارثی عاملی جبلی، منسوب به حارث همدانی است. تألیفات بسیار در بیشتر علوم به زبان عربی و فارسی دارد؛ از جمله خلاصة الحساب و تشریح الافلاک و کتاب اسطرلاب (در علوم ریاضی و فلکی) و فرائد الصمدیه و تهذیب (در نحو) و حبل المتین و شرق الشمسین (در احادیث و کتاب زباده و جامع عباسی در اصول فقه، به علاوه رساله ها و حواشی بسیاری بر کتب فقهی و ادعیه و غیره، همچنین مثنوی های نان و حلوا و شیر و شکر به فارسی و کتابی مشتمل بر اطلاعات گوناگون ادبی و علمی موسوم به کشکول از آثار مشهور اوست. تولدش در ماه محرم در سال ۹۵۳ و وفاتش در سال ۱۰۳۱ یا ۱۰۳۰ واقع شده است. تور مشهد

4- مقبره شیخ حر عاملی:

مقبره شیخ حر در یکی از صفه های قسمت شمال شرقی صحن عتیق واقع، و ضریح کوچکی روی آن قرار داده شده است. تولدش در مشغر از قرای جبل عامل در سال ۱۰۳۳ بوده و به سال ۱۱۰ زندگانی را بدرود گفته است. نامش محمد، فرزند حسن بن علی بن محمد، معروف به شیخ حر عاملی. اخباری، از محدثین و فقه ای مشهور، دارای تألیفات بسیار در احادیث و اخبار می باشد. از آن جمله است: الجواهر السنیة و تفصیل وسائل الشیعه و من لا یحضره الامام و غیره. از کتب معروف او کتاب امل الأمل مشتمل بر شرح حال علماء جبل عامل و غیره است. وقف نامه مقبره در کتابخانه آستان قدس موجود است، که مورخ به تاریخ غرة شهر محرم الحرام سنة ۱۱۶۵ هجری می باشد. مهر نادر در این وقف نامه «لافتى الأعلى لاسیف الأذوالفقار» به اضافه «نادر عصرم زلطف حق غلام هشت و چهار» 1144 است.

تور کیش تور مشهد تور کیش

آشنایی با مقابر تاریخی مشهد: مقبره خواجه ربیع ابن خثیم در دل ییلاقات

آشنایی با مقابر تاریخی مشهد: مقبره خواجه ربیع ابن خثیم در دل ییلاقات

خواجه ربیع ابن خثیم: مقبره خواجه ربیع بن خثیم الاسدى الثوری، در شش کیلومتری مشهد، سر راه کلات در جوار رودخانه کشف واقع است. خواجه ربیع از زهاد ثمانیه (= هشتگانه) و صحابه خاص حضرت علی علیه السلام بوده و در قتل عثمان، سومین خلیفه اسلام (به روایت شیخ بهاء الدین عاملی) دخالتی داشته است». در عصر خلافت حضرت على به ایالت قزوین مأمور و پس از چندی با چهار هزار نفر از ایران مراجعت و در رکاب امیر المؤمنین به حرب صفین رفته است. موقعی که لشکر اسلام عزیمت خراسان نموده، ربیع نیز با قشون اسلام به خراسان آمده، وفاتش در سال ۹۳ هجری اتفاق افتاده است. خواجه ربیع از رجال صدر اسلام بوده و موقعی که حضرت امام رضا (ع) به طوس آمده اند به زیارت قبر خواجه ربیع تشریف برده و زیارت او را فایده سفر خراسان می شمرده اند. تور مشهد

مقبره خواجه ربیع از ساختمان های دوره شاه عباس کبیر است که به اهتمام میرزا الغ خادم در سال ۱۰۲۹ ساخته شده است. کتیبه های گنبد که اغلب آیات قرآن اند و احادیث و اخبار، به قلم علیرضا عباسی معروف می باشد. کاشی های این ساختمان در نهایت نفاست و مقداری از آن در طول چندین سال به واسطه خرابی و غفلت متصدیان از میان رفته و در خارجه فروخته شده است. ارتفاع گنبد از کف مقبره تا سقف ۲۸ ذرع و دور بقعه از داخل 08 ذرع می باشد. تور مشهد

آرامگاه خواجه در وسط بقعه، و قبر فتحعلی خان قاجار وکیل السلطنه و سپهسالار شاه طهماسب، آخرین شاه سلسله صفوی، که در سال ۱۱۳۹ هجری در اردوی شاه که در خواجه ربیع بود به تحریک نادرشاه مقتول شد، در گوشه طرف چپ داخل بقعه است. قبر «سالار» محمد حسن خان معروف به امیر اصلان خان فرزند اللهیارخان و محمد علی خان برادرش در صفه مقابل ایوان شمال غربی بقعه است.

مقبره خواجه ربیع در وسط باغ وسیعی می باشد که ساختمان آن در سال ۱۰۳۱ هجری تمام شده است. این بنا تا چندین سال قبل خراب بوده، در این سنوات اخیر به اصلاح و مرمت آن پرداخته اند. تور مشهد

خواجه اباصلت: خواجه اباصلت هروی، فرزند خواجه صالح هروی، نامش عبد السلام و از محارم و نزدیکان خلیفه مأمون عباسی، نیز از خواص خدام حضرت امام رضا(ع) بود. در اغلب کتب او را شیعه نوشته اند، ولی چون ناقل اخبار و احادیث علمای سنت بود، بعضی هم از جمله شیخ الطائفة طوسی، عالم کبیر خراسان، او را شیعه ندانسته اند ؛ حتی به روایتی او را گماشته مخصوص مأمون نوشته اند، که مأمور تجسس حال حضرت امام رضا (ع) بود. وفاتش در سنوات اول مائه سوم هجری بوده به مسافت دو کیلومتر در خارج مشهد مدفون است. وی کتابی هم راجع به حضرت رضا علیه السلام تألیف کرده است. «خانواده نوریهای ایران که رجال بزرگی در عصر قاجار داشته اند، به خواجه ابوصلت منسوب اند ».

ییلاقات مشهد

ییلاقات و کوهپایه های مشهد در لطافت آب و هوا و کثرت اشجار و نزهت و صفا در ایران کمتر نظیر دارد. دره های طویل پر از درختان مثمر، آبهای گوارا و عذب، چشمه سارهای بسیار، گل های مختلف، خضارت و نضارت ییلاقات مشهد بهترین مصنوعات زیبای طبیعت و از جاهای دیدنی است.

این کوههای پرفیض که قشنگ ترین مناظر طبیعی و ییلاقات مشهد را در سینه خود پرورانده و نمایش می دهد، خط فاصل بین جلگه مشهد و شهر تاریخی نیشابور بی جلگه مشهد و جنوب غربی طوس، در طول دره های ممتد و متعدد آنها پیلاقات و مناظر بسیار با صفا و فرح بخشی است که از حیث مواقع طبیعی و لطف هوا و آبشارهای زیبا و آبهای گوارا و درخت های سایه گستر و گل های روح پرور، شاید در ایران کمتر نظیر داشته باشد. تور مشهد

تور کیش تور مشهد تور کیش