معرفی محدوده مسجد جامع گوهرشاد مشهد
معرفی محدوده مسجد جامع گوهرشاد مشهد
پس از گذشتن ۵۳۲ سال [قمری] از احداث نای مسجد جامع گوهرشاد و تغییراتی که در ساختمان های اطراف آن رخ داده است، حدود فعلی آن به قرار ذیل است: شمالأ عمارات آستان قدس و مدرسه پریزاد، غرب: دکاکین بازار بزرگ موقوفه جامع مزبور و تیمچه امام جمعه که سابقا برف انداز عمارات مسجد بوده است، جنوب محدود است به منازلی که در گذشته برف انداز بوده و حال در تصرف دیگران است، و قسمتی از ضلع جنوبی منتهی شود به حیاط مسطح و انبار و چراغخانه جامع مزبور، شرق: قسمتی کوچه پشت مسجد و بعد بازارچه کوچک و سپس فضای پایین پا موقوفة مسجد است. در بنای پشت ایوان مقصوره، رو به قبله غرفاتی است که معمولا برای فضای بزرگی ساخته می شود، در حال حاضر جهت منظره این غرفات جز چند ذرع زمین متصل به بنای ایوان، فاصله ای باقی نیست؛ و تدریجا اراضى فضا از بین رفته است. تور مشهد
ایوان مقصوره:
سردر ایوان مزبور به ارتفاع ۲۷ گز، و ۱۲ گز عرض دهنه ایران است. کتیبه این ایوان به خط اولین استاد ثلث نویس، شاهزاده بایسنغربن شاهرخ بن تیمور گورکان است، که پسر مرحومه گوهرشاد آغا بوده. کتیبه مزبور بعد از قرآن خط بایسنغر که اوراق چندی از آن در کتابخانه آستان قدس ضبط است، یگانه اثری است که از شاهزاده مرقوم تا این زمان باقی مانده است. اگر چه قسمت مختصری از این کتیبه در ایام گذشته تعمیر شده و به خط دیگری است، ولی خوشبختانه قطعات واضح و روشنی از آن به حال اولیه موجود است که بهترین کاشی را با خوب ترین خط زیبای ثلث در معرض منظر عمومی گذارده است. کتیبه مرقوم با این جملات شروع می شود: تور مشهد
"بسم الله الرحمن الرحیم قال الله تعالی انما یعمر مساجد الله من آمنه بالله و الیوم الآخر و اقام الصلوة و آتى الزکوة و لم یخش الا الله فعسى اولئک أن یکونوا من المتهدین و قال النبی علیه السلام من بنی الله مسجد الیذکر الله فیه بنى الله له بیتا فی الجنه قال الله جل جلاله و عم نواله و قول النبی صلى الله علیه و آله قد انشات هذا المسجد الجامع الأعظم و البیت المحرم فی ایام دولت السلطان المعظم و الخاقان الاعدل الاکرم مولی ملوک العرب و العجم السلطان بن السلطان بن السلطان ابوالمظفر شاهرخ بن تیمور گورکانی بهادر خان خلدالله ملکه و سلطانه و افاض على العالمین بره و عدله و احسان الحضرة العلیا و الجلیلة الکبراء شمس سماء العفه و السداد الموصوف بالشرف و العز و الرشاد گوهرشاد ابدت عظمتها و دامت عصمتها و کثرت برکاتها بالنیة الصادقة القصوى و العقیدة الراسخه العظمی بحصول المأمول راجیة من الله باحسن القبول من عین مالها بحسن مآلها و اصلاح بالها یوم یجزى کل نفس اعمالها ابتغاء لوجه الله وطلبا لمرضاقه و شکرا على الائمه و حمد اعلى نعمائه فتقبلها ربها به قبول حسن و خیر بها باحسن اجر المحسنین و خصمها باکمل ما اعده لعباده الصالحین کتبه راجیة إلى الله بایسنغربن شاهرخ بن تیمور گورکانی فی ۸۲۱". تور مشهد
در مابین کتیبه مذکور به طور اسلیمی نقاشی کرده و جمله «الملک الله» را به خط کوفی مکرر نوشته اند. در دو طرف کتیبه در بناهای خشتی با کاشی معرق «الله الباقی» مرقوم است. در ابتدای ایوان مقصوره طاقی موسوم به طاق مرمر است، که زمینه نقاشی ظاهر آن را سنگ مرمر سفید مسدس نصب نموده و دارای مریعاتی است که در آنها «الحکم الله» مسطور می باشد. بعد از طاق مرمر دهنه ایران تنگ تر گردیده و طاق دیگری است که یکی از ارکان گنبد مقصوره را تشکیل داده، و در دیوار طاق به خط بنایی «الله اکبر» و «سبحان الله» و «الحمدالله و لا اله الا الله» نقش است. تور مشهد
تور مشهد
تور مشهد
تور کیش